9.Sınıf Türkçe Soruları Çöz

ANLATIM BOZUKLUKLARI 

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu yoktur? 

A)   Geçmişteki  hatıralarımıza  gülümseyerek baktığımız anda büyümüşüz demektir.

B)   Açlık ne dost, ne akraba, ne insanlık ne de hak tanımaz.

C)   Ne hikmettir, şu dünyaya gelen ağlar giden ağlar.

D)   Küllük, arka arkaya yaktığım sigara izmaritleriyle dolmuştu.

E)   Akıllı adam, kendi aklını kullanır;daha akıllı adam başkalarının da aklını kullanır.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A)   Halkın bu dünyadan benim hiçbir şey alamadığımı görebilmesi için elimi tabutun dışında bırakın.

B)   Eğer özgürce yaşamıyorsak,  ölümü karşılamamız daha doğru olur.

C)   Bir gün ayrılacağımızı düşünebilseydik, birbirimize

       daha iyi davranırdık.

D)   Voltaire, ölüm anında başında duran papaza: “  

      İçimde güzel bir yere göç ediyormuşum gibi bir his var.” dedi.

E)  Hangi işe elimi atsam yüzüme gözüme bulaştırıyorum.

3.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz sözcük kullanımından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?

A)   Bugün öğleden sonraki yağan yağmur, insanları

 işlerinden alıkoydu.

B)   İnsanoğlu şüphe içinde yaşamak için değil, sorup öğrenmek için yaratılmıştır.

C)   Dalgın kafayla bir şeyler öğretmeye çalışmak, rüzgarlı havada ateş yakmaya benzer.

D)  Bugün bildiklerimizin dışında bir kelime bile öğren-  

       sek dünden farklı bir kişi oluruz.

E)   Senin bir gecede okuduğun kitabı, ben senelerce ya zabilmek için saçımı ağarttım.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu yoktur?

A)   Asırlar önce yaşamış  büyük bilim adamlarıyla

       tanışıp görüşme fırsatını sadece kitaplar verir.

B)   Kitap, seni öfkelendirmeyen, üzmeyen ve  öğüt veren  en yakın arkadaşındır.

C)   Cahil insanın susması gerekir,  zaten sussaydı cahil  olamazdı.

D)  Uçmasını bilmiyorsan uçurumun kenarında yuva

 yapma.

E)  Bu öğrendiklerimiz de, bizim ne kadar cahil  

      olduğumuzu daha fazla ortaya çıkartıyor

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu yoktur?

A)  İçtiği sigaranın dumanları gökyüzüne doğru

      yukarılara yükseldi.

B)  Sincaptan ders alınmalıdır ;çünkü alt dala ulaşabilmek için üst dalı hedef alır.

C)  Düşünceler, derinleştikçe üzüntüler artarlar.

D)  Ağabeyini  bulmak için bir aşağı bir yukarı çıkıyordu.

E)  Kendi bildiklerini başkalarına öğret, başkalarının

      bildiklerini  de kendi bilgilerine ilave et.

6.     “Ay bir yandan sen bir yandan sar beni.”

Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir

A) Mantık hatası         

B) Özne eksikliği   

C) Yüklem eksikliği     

D) Gereksiz sözcük kullanımı

E) Tamlayan eksikliği

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden farklı bir nedenden kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır?

A)  Rüştü, iyi bir kaleci; ancak fazla topla oynuyor.

B)  Eğer sütü çok dışarıda bırakırsanız, süt bozulur.

C)  Penceremden uçan kuş sürülerini izliyordum.

D)  Sanatçının eserini  yazdığı mekan uygunsa, tabi ki daha orijinal eserler yazacaktır.

E)  Günde on kez  telefon satan dükkana uğrardı.

8.“Geçtiğimiz  ay okulda yapılan toplantıya   

     katılamamıştım.”

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır?

A)  Özne – yüklem uyuşmazlığı

B)  Gereksiz sözcük kullanımı

C)  Mantık hatası

D)  Çatı uyuşmazlığı

E)  Tümleç eksikliği

9.     I.  Bugün GAP projesine yeterince ödenek

   ayrılmadığı için bu proje neredeyse durma      

          noktasına gelmiştir.

          II.  Sınav giriş belgesi gelmeyenler ,ÖSYM

          merkezine  başvursun.

          III. Görevliler , ÖSS sınavının yapılacağı

          okulların  önündeki satıcılara bağırmamalarını

          söyledi.

IV.KPSS’ye  on beş binin üzerinde

         yaklaşık on üç bin öğretmen adayı girdi.

          V.  KKTC cumhuriyetine her alanda destek

          olmalıyız,dedi.

Yukarıdaki cümlelerdeki anlatım bozukluğunun hangisi  farklı bir nedenden kaynaklanmaktadır?

A) I.           B)  II.            C) III.           D) IV.           E) V.

10. “Bir cümlede aynı ekleri alan kelimelerin peş peşe sıralanması  bir anlatım kusurudur.”

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya örnek olabilecek bir anlatım kusuru vardır?

A)  Akıl kendine ait bir yerdedir ve orada cehennemi cennete ya da cenneti cehenneme çevirebilir.

b)   İyi ya da kötü bir şey yoktur sadece düşünce onu öyle yapar.

C)   Şu anki eğitim sistemimiz tek tip insan yetiştirmektedir.

D)   Sokağa çıkıp biraz gezip arkadaşlarımla sohbet  edip sonra eve gelip yattım.

E)   Yıllardır yaşadığım ve çok sevdiğim bu şehri ,Adana’yı, bırakıp İstanbul’a  gideceğim. 

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu yapılmıştır?

A)  Ehliyet alabilmeniz için lise öğretiminizi

      tamamlamanız gerekir.

B)  Unutmayın, gelecek de bir gün gelecek.

C)  Yarın Siirt’ten  Batman’a gidiyorum.

D)  Kral da dilenci de aynı iştahla acıkır.

E)  Ülkeler kılıçla alınır; adaletle korunur.

12.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yanlış yapılandırılmış bir sözcükten kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır?

A)  Affetmek ve unutmak iyi insanların intikamıdır.

B)  Yolsuzluk yapanlara gereken ceza verilmelidir.

C)  Uzun süredir bu mahallede kasapçılık yapan Levent  Efendi, dün vefat etti.

D)  Düşmanımın düşmanı benim dostumdur.

E)  Yazımını bilmediğiniz bir kelime olursa, İmla

      Kılavuzu’na bakınız.

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?

A)   Kimi insanlar odaya girdiğinde aydınlatır, kimisi

çıktığında.

B)   İnsanlar, birçok kez ölümden kaçmak isterken ölüme sürüklenmişlerdir.

C)   Bırakın hayat ilkbahar gibi, ölüm de dökülen sonbahar yaprakları gibi olsun.

D)   Birçok insanın değeri hayattayken değil; ancak öldükten sonra anlaşılır.

E)   Ayakta ölmek ,diz çöküp yaşamaktan daha iyidir.

14.   “Bu civarda bayan pantolon  satan bir dükkan yok  mu?”

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır?

A)   Gereksiz sözcük kullanımı

B)   Anlamca çelişen sözcüklerin bir arada kullanılması.

C)   Özne eksikliği

D)   İyelik  eki eksikliği

E)   Çatı uyuşmazlığı

15.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “yaşamı boyunca” sözü gereksiz kullanılmıştır?  

A)   Adamcağız, yaşamı boyunca çocuklarına iyi bir

       gelecek  sağlamak için çalıştı durdu.

B)   Yaşamın boyunca bu vicdan azabını çekeceksin.

C)   Karısını ve çocuklarını öldüren adam yaşamı

       boyunca  müebbet hapse mahkum oldu.

D)   Yaşamım boyunca bu yaptıklarını hatırlayacağım.

E)   Çocuklarınızın yaşamı boyunca mutlu olmasını

       istiyorsanız onlara iyi bir eğitim veriniz.

16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “geri” sözcüğü cümleden çıkartıldığında cümlenin anlamında  herhangi bir daralma ya da bozulma olmaz?  

A)   Sendeki bütün kitapları geri alacağım.

B)   Fabrika işçileri geri işe alındı.

C)   Bende sana ait ne varsa hepsini sana geri iade

       ediyorum.

D)   Eğer bir karar verdiyseniz, geri adım atmayın.

E)   Biraz daha geri gider misin?

17.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu yoktur?

A)   O mahur beste çalar Müşgan’la ben ağlaşırdım.

B)   Senin on yıl sonraki halini hatırladıkça üzülüyorum.

C)   Çocukları çok sevdiğini ve asla zarar  veremeyeceğini söyledi.

D)  Ağabeyim ders çalışıyor, ben de bağlama çalıyordum.

E)   Sevmek, yalnızlığı göze alabilmektir çoğu zaman.

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım

bozukluğu yapılmıştır?

A)   Aşk dilekleri, yüksek katlara bir türlü ulaşmazmış.

B)   Her zamankinden çok farklı bir mektup okuyacaksın.

C)   Divan Edebiyatı, Arap ve özellikle İran edebiyatının etkisiyle gelişmeye başlar.

D)   Çöplükten beslenenleri görünce bize anlatılan her şeyi unutmak istedik.

E)   Türkler, İslamiyet’i kabul ettikten sonra , hayata

       bakış açılarında önemli değişiklikler olmuştur.  

CEVAP ANAHTARI:  1) E    2) E   3)  A    4) A    5) E

6) C   7)  D   8) C   9) D  10) D   11) A   12) C   13)  A

14) D   15) C  16) C   17) E   18) E  

1. Belirtisiz isim tamlamalarında tamlayanla tamlanan arasına başka sözcük girmez.
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bu özelliğe uymayan bir kullanım vardır?
A) Çam fidanları dikmişler yolun kenarına.
B) Yüksek duvarın dibinde bir çocuk oynuyor.
C) Evin geniş balkonları vardı.
D) Benim babam kimya yüksek mühendisidir.
*
2. Bazen isim tamlamalarında tamlayan ile tamlanan arasına başka sözcük girebilir.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu kurala uygun bir kullanım vardır?
A) Ellerim takılırken rüzgârların saçına
Asıldı arabamız bir dağın yamacına
B) Zaman bir böcek gibi kenarda
Koltukların didikler durur kadifesini
C) Sevmiyorum suyunda yıkanmamış rüzgârı
Dalgaların gözümde tütüyor mavi, yeşil
D) Bahçemdeki dut ağacı vurdu ince dallarıyla penceremin camına
*

3.Aşağıdakilerin hangisinde zamir tamlayan durumundadır?
A) Size artık burada ihtiyaç kalmadı.
B) Bunlar neyin hesabını yapıyorlar?
C) Onlardan hiç kimse hoşlanmıyordu zaten.
D) Bizim öyle kuru gürültüye pabuç bırakmayacağımızı biliyorsun.
*

4. "Şimdi sözün burasında yine bir uzun parantez açmak ve bu dağ gezintisi hikâyesinden çok gerilere dönmek gerekir." cümlesinde aşağıdaki tamlamalardan hangisi yoktur?
A) Belirtili isim tamlaması
B) Zincirleme isim tamlaması
C) Takısız isim tamlaması
D) Sıfat tamlaması
*

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük ad tamlamasının sıfatıdır?
A) Büyük alış veriş merkezleri gün geçtikçe çoğalıyor.
B) Kıraç toprakların insanları göç ediyor.
C) Yeşil çimenlerin üzerindeki sarı papatyalar ne de hoş!
D) Yüksek yamaçları n bitki örtüsü farklıdır.
*

6. Aşağıdakilerin hangisinde tamlayanla tamlananı yer değiştirmiş bir isim tamlaması vardır?
A) Yeşil pencerenden bir gül at bana
Işıklarla dolsun kalbimin içi
B) Kanı çekiliyor evlerin
Eriyip dökülüyor damlar
C) Süzülüp akasya dallarında gün
Erir damla damla ayaklarında
D) Sürür eteğini silik ve ince
Bir gölge bahçenin uzaklarında


7. Sıfat tamlamalarında bazen sıfat ile ismin yer değiştirip ilgi ekiyle isim tamlaması oluşturduğu görülür.
Bu kurala örnek olabilecek bir kullanımın bulunduğu cümle aşağıdakilerden hangisidir?
A) Evleri, minibüs durağına on metre mesafedeymiş.
B) Bu dünya, iyilerin dünyası değil.
C) Elmanın ucuzunu ancak Amasya'dan alabilirsin.
D) Polis, aşırı yüklenen kamyonu durdurdu.
*

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad takımının tamlayanı adlaşmış bir sıfattır?
A) Çalışkanın notu her zaman yüksektir.
B) Yazarın düşüncelerini dikkate almalısın.
C) Adamın biri seni dün çarşıda arıyordu.
D) Kısa sürede halkın sevgisini kazandı.

9. "-den" hâl eki, bazen isim tamlamalarında tamlayan ekinin yerini tutabilir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala örnek olabilecek bir kullanım vardır?
A) Sıradan insanları da romanında işlemiş.
B) Öfkesinden titremeye başladı.
C) Bu kitaplardan hangisini beğendin?
D) İşe neresinden başlamalıyım?

10. Aşağıdakilerin hangisinde sıfat tamlaması eylemi durum yönüyle nitelemiştir?
A) Soğuk savaş dönemine girmiştik.
B) Şimdiye kadar yüz kitap okumuş.
C) Karanlık bir gecede yola çıkmıştık.
D) Çocuk, hızlı adımlarla yanımıza geliyor.



CEVAPLAR:1.D 2.B 3.B 4.C 5.A 6.B 7.C 8.A 9.C 10.D

Konağa bitişik Süleymaniye Camii'nin avlusunda buluşmuştuk onunla."

Bu cümledeki ad tamlamasının özdeşi, aşağıdakilerden hangisinde vardır?

A) Bir ağaç gölgesinin serinliğine sığındılar.

B) Kasabadan ayrılırken Saffet Bey'in gözleri doldu.

C) önce Serhat Şehri'ne varıp bir süre orada durak­ladılar.

D) Saffet Bey hepsinin elini tek tek sıktı.

E) Saffet Bey harcırahının tamamını, şoförün cebine koydu.

2. Dilene dilene eğilmiş belim

Yüzüm kaktüs yaprağına benzemiş

Bilmiyorum neden böyle tembelim

Kim bana "çalışma, yaşarsın" demiş.

Yukarıdaki dizelerde tamlayanı düşmüş kaç ad tamlaması vardır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4  E) 5

3. Belirtisiz ad tamlamalarında tamlayan ya da tamlanan, adlaşmış sıfattan oluşabilir.

Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamanın örneği vardır?

A) Gül dalında güzeldir, bunu unutma.

B) Annemin yaptığı mis gibi yemeklerin kokusu hâlâ burnumda tütüyor.

C) Daha ne olmasını bekliyordun, tembel işi ancak bu kadar olur.

D) Bu günlerde bütün gazeteler tencere tava kuponu verme yarışına girdiler.

E) Söğüt ağacı genellikle dere kenarlarında yetişen bir ağaç türüdür.

4. Aşağıdakilerin hangisinde tamlananı tamlayanın­dan önce söylenmiş bir isim tamlaması vardır?

A) Kim bilir belki bu kadar sevmezdik birbirimizi,

B) Uzaktan seyretmeseydik ruhunu birbirimizin.

C) Kim bilir felek ayırmasaydı bizi birbirimizden,

D) Belki bu kadar yakın olmazdık birbirimize.

E) Ayrılığı ölüm ile tartarlar;

    Elli dirhem fazla gelir ayrılık

5.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad tamlaması yoktur?

A) Üniversite sınavını kazanmak için gece gündüz çalışıyorum.

B) Herkes ekmek parasını kazanmak için çalışıp kim­seye muhtaç olmamalı.

C) Hiçbir doktor gönül yarasının merhemini bulamadı.

D) Bu kitap tutumlu olmanın yaralarını anlatmak için yazıldı.

E) Daracık sokaklar geçilince karşınıza geniş bir cad­de çıkıyordu.

6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ad tamlaması kullanılmıştır?

A) Akan su bulanıksa akar akar durulur.

B) İki bacak bir bedeni çekmez olur yorulur.

C) Neden Lokman Hekimler bulamadılar deva.

D) Her şey erir erimeyen bu zamanın elinde.

E) Yeşil yapraklar gibi yeşillere bezendim.

7. Saffet Bey, Belediye'nin kapısından ok gibi fırlayıp ormanı teftişe gitmek üzere Hüsnü'nün ardı sıra cami­nin yolunu tutuğu an, Belediye reisi de, kapıdan fırladı­ğı gibi öbür yönde çarşıyı arşınlayıp, Parti Merkezi' ne destursuz girip Osman Ağa'nın karşısına oturmuştu.

Bu parçada kaç tane belirtili isim tamlaması kullanılmıştır?

A) 1  B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

8. Ad tamlamalarında zamirler, tamlayan ya da tamlanan olabilir.

Aşağıdakilerin hangisinde tamlananı zamir olan bir ad tamlaması vardır?

A) Kaçak olarak kesilen ağaçların odunundan odun kömürü yapılıyormuş.

B) Saffet Bey, rugan ayakkabılarının ucunda zıpla­masını sürdürüyordu.

C) Osman Ağanın babası buraların en zengin insanıymış.

D) Terzi: "Kaymakam bu elbisenin neyini beğenmedi." diye söylenip duruyordu.

E) Hüsnü: "Bu işin sonunda yakayı ele vermek de var:" dedi.

9.       Karagözlü anam neden ağlarsın;

Ağlarsın da yüreğimi dağlarsın.

Sabaha doğru ben gideceğim

Akşamdan azığımı bağlarsın

Yukarıdaki dörtlükte tamlayanı düşmüş kaç ad tamlaması vardır?

A) 1   B) 2   C) 3  D) 4  E) 5

10.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtisiz ad tam­laması kullanılmıştır?

A) Çölde yolculuk yapanlar, gündüz dinlenip gece ayın ışığında yollarına devam ederlerdi.

B) Bahar gelince ilk önce badem ağaçları çiçek açar.

C) Bizim köydeki derenin kenarında piknik yapardık.

D) Masanın örtüsünü her hafta başka bir öğrenci evi­ne götürüp yıkatırdı.

E) Müdür: "Öğrencilerin başarısını arttırmak için neler yapabiliriz:" diye sordu.

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı düş­müş bir ad tamlaması vardır?

A) Okulun bahçesinde neşeyle oynayan çocukları gö­rünce birden eski günleri hatırladım.

B) Katmerli yalanlarından bıktım, artık sana inanma­yacağım.

C) Geyik, avcının onu yakalamak için kurduğu tuzak­tan son anda kurtuldu.

D) Hakemin gözü maçta yediği yumruktan sonra morardı.

E) İnsan babasının kıymetini ölmeden önce bilmelidir.

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme belirtisiz ad tamlaması oluşturmuştur?

A) Annem her akşam yaptıklarımı babama bir bir an­latırdı

B) Şırıl şırıl akan bir derenin kenarında saatlerce yürüsem de hiç yorgunluk hissetmem.

C) Günümüzde insanlar eş dost ziyaretlerini de unu­tur hale geldiler.

D) Bayramlarda komşularımızı bir bir ziyaret ederdik.

E) Araban olmadığına üzüleceğin yerde evi barkı ol­mayan insanların halini düşünsen iyi edersin.

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı zamir olan bir İsim tamlaması kullanılmıştır?

A) Yalvarmak, yakarmak nafile, delikanlılık çağındaki cevher, gözünün yaşına bakmadan gider

B) Neden böyle düşman görünürsünüz, yıllar yılı dost bildiğim aynalar.

C) Gökyüzünün başka rengi de varmış, geç fark ettim taşın sert olduğunu.

D) Hayata beraber başladığımız dostlarla da ayrıldı yollar bir bir.

E) Neylersin, ölüm hepimizin başında; uyudun uyana­madın olacak, kim bilir nerde, nasıl, kaç yaşında.

14. Saffet Bey'in derdi Osman Ağa'ya Yurt Bilgisi öğret­mek değildi, derdi başkaydı.

Yukarıdaki cümle ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Belirtili ad tamlaması kullanılmıştır

B) Zincirleme ad tamlaması kullanılmıştır

C) Belirtisiz ad tamlaması kullanılmıştır.

D) Soyut ad kullanılmıştır.

E) Tamlayanı düşmüş bir ad tamlaması kullanılmıştır.

15.  I.   Gazete sayfalarının haber kalitesi gittikçe düşüyor.

II. Eskiden insanlarımız gün doğmadan önce uyanır, tarlalarına çalışmaya giderlermiş.

III. Rüzgârlı havalarda dışarı çıkarken daha sıkı gi­yinmelisin.

IV. Bana hep doğruluktan ayrılma diyen anamın sesi hala kulaklarımda çınlıyor.

V. Kahramanlık dolu bir mazisi olan bir milletin evlât­ları böyle mi olacaktı?

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde belirtili ad tamlaması kullanılmıştır?

A) I. ve II.

B) II. ve III.

C) II. ve IV.

D) III. ve IV

E) IV. ve V.

16.  "Zenginin malı züğürdün çenesini yorarmış."

Yukarıdaki atasözünde bulunan altı çizili tamlama­nın özdeşi aşağıdaki atasözlerinin hangisinde var­dır?

A) Baba malı tez tükenir, malı evlat kazana.

B) El yarası geçer, dil yarası geçmez.

C) İyiliğe iyilik olsaydı, koca öküze bıçak olmazdı.

D) Kurtla ortak olan tilkinin hissesi ya bağırsaktır, ya tırnak.

E) Dağ başından duman, yiğit başından boran eksik olmaz.

17.  Takısız ad tamlamalarında, tamlayan, tamlananın neye benzediğini ya da neden yapıldığını anlatır.

Aşağıdaki cümlelerin hangisi bu açıklamaya örnek gösterilemez?

A) Annemin yıllar önce ördüğü yün kazağı hâlâ kulla­nıyorum.

B) Gece evimize giren hırsızlar, annemin altın bilezik­lerini alıp kaçmışlar.

C) Marmara'da deprem olduğunda eğlencesine ara vermeyen katı yürekli insanlar da var bu memle­kette.

D) Adana'daki taş köprü çok eski zamanlardan beri ulaşım için kullanılmaya devam ediyor.

E) Artık evlerimizi süsleyen saksılardaki çiçeklerin yerlerini naylon çiçekler aldı.

Cevap Anahtarı: 1)A 2)B 3)C 4)B 5)E 6)D 7)D 8)D 9)C 10)B 11)B 12)C 13)E 14)B 15)E 16)D 17)C

I. İlkokul öğretmenimiz oldukça yaşlanmış.
II. Behçet Necatigil’in şiirlerini okuyorum.
III. Yaz tatilin de boyun nasıl da uzamış?
IV. Hastalıktan iyice sararmış zavallıcık.
V. Buraya geldiğini neden söylemedin?
Yukarıdaki cümlelerden hangi ikisinin yüklemi kılış bildirmektedir?
A)I ve IV
B)II ve III
C)I ve II
D)II ve V
E)IV ve V

2.Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi dilek kipinde çekimlenmiştir?

A)Tatilde yurt dışına çıksam.
B)Tatilde yurt dışına çıkmış.
C)Tatilde yurt dışına çıkacak.
D)Tatilde yurt dışına çıktı.
E)Tatilde yurt dışına çıkar.

3. I. Hafta sonu tiyatro izleyelim.
II. Bir daha geri dönemem.
III. Eksikliğini çok hissedeceğiz.
IV. Özgürlük emek ister.
V. Saat on iki kez gonkladı.

Yukarıdaki cümlelerde aşağıdaki fiil kiplerinden hangisi yoktur?

A)Emir kipi
B)Görülen geçmiş zaman
C)İstek kipi
D)Geniş zaman
E)Gelecek zaman

4.Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yükleminde zaman anlamı yoktur?

A)Halikarnas Balıkçısı’nın romanlarında kişiler, bildiğimiz kişilere benzemezler pek.
B)Eleştirmen, eleştirilerinde kendinden bahsettiği zamanlarda bile tarafsızlığını korumalı.
C)Yolculuğa çıkmadan önce ilk olarak yolda okuyacağım kitapları alırım yanıma.
D)Kitaplarında anlatacağı mekânları belirledikten sonra o mekânları uzun süre incelermiş.
E)Bir kitapta “ne” anlatacağı kadar “nasıl” anlatacağını da uzun uzun planlardı.

5.Aşağıdakilerden hangisinin fiilinde zaman kayması yoktur?

A)İki arkadaş yabancı bir şehirde karşılaşır ve bir yerde oturup dertleşir.
B)Hep böyle yapıyor, önce güler yüzle karşılıyor beni sonra yokmuşum gibi davranıyor.
C)Birazdan iş görüşmesine o değil de ben gidecekmişim gibi koltukta rahat rahat oturuyor.
D)Daha yol yorgunluğu üzerinden atmadan, kendine gelmeden yarın İstanbul’a uçuyor.
E)Bu durumdan ben de rahatsız oldum, ne yapar ne eder gelecek ay sözümü yerine getiririm.

6.Aşağıdakilerden hangisinde “-miş” eki başkasından duyma anlamı taşımaktadır?

A)Kendini bir deri bir kemiğe çevirmişsin.
B)Dersin sonlarına doğru bir an dalmışım.
C)Konser, yağışlardan dolayı ertelenmiş.
D)Kurutulmuş sebzelerle aram yok benim.
E)Maçın ilk yarısını izlerken uyumuşum.

7.Aşağıdakilerden hangisinde eylem, sözün söylendiği anda gerçekleşmektedir?

A)Kahvaltıdan önce mutlaka bir bardak süt içiyor.
B)Ailesini ziyaret etmek için haftaya yola çıkıyor.
C)Kardeşiyle o günden sonra hiç görüşmüyor.
D)Beş yıldır buralardan uzakta İzmir’de yaşıyor.
E)Çalışma odasında yazısını bitirmeye çalışıyor.

8.Aşağıdakilerden hangisinde fiil basit zamanlı değildir?

A)İlk ödülünü on sekiz yaşında almış.
B)İkinci kitabını bu yıl çıkaracakmış.
C)İnceleme yazıları da yayımlanacak.
D)Kendini yinelemiyor, yeniliyor o.
E)Akşamları dört saat kitap okuyor.

9.Aşağıdakilerin hangisinde yüklem istek kipindedir?

A)Hayatına yeni bir yön vermelisin.
B)Bu evrakları muhasebeye bırak.
C)Bir de düşündüklerimiz olsa.
D)Fazla gecikmeden yola koyulayım.
E)Biraz daha dinlenmek istiyorum.

10.Aşağıdakilerden hangisinde yüklemi birleşik zamanlıdır?

A)Hangi otobüs önce kalkarsa ona binecekti.
B)Arkadaşlarını arada sırada da olsa arıyor.
C)Mesleğe çok erken yaşlarda adım attı.
D)Gömleği, doğum gününde hediye edilmiş.
E)Otobüsün arkasında oturmaktan nefret eder.

11.Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yükleminde anlam kayması yoktur?

A)Her sabah ilk iş büroyu temizlersin.
B)Olumsuzlukları da hesaba katacaksın.
C)Öğleden sonraları yanımıza uğruyor.
D)Yanılmıyorsam bizim komşu olacak.
E)Bugün kitap evlerine uğramalıyım.

12.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem emir kipindedir?
A)Bahçedeki gülleri sulamalıyım.
B)Geç olmadan işe koyulalım.
C)Yarın bu kadar geç kalmasın.
D)İş olsa da sürekli çalışsak.
E)Etrafa çekidüzen vereyim.

13. “Akıllı köprü arayıncaya dek deli suyu geçer.”
Bu atasözündeki yüklemin kipiyle aşağıdakilerden hangisinin kipi arasında benzerlik yoktur?

A)Demiri tavında dövmeli.
B)Sağır işitmez uydurur.
C)Ateş düştüğü yeri yakar.
D)Dost, kötü günde belli olur.
E)Acıklı başta akıl olmaz.

14.Aşağıdaki cümlede geçen fiillerden hangisinin yapısı ötekilerden farklıdır?

A)Taşıyamam ben bu yükü tek başıma.
B)Anlayabilirsin her şeyin nedenini.
C)Düşüver ardına ümitlerinin.
D)Merdivenlerden inerken düşeyazdım.
E)Bu karanlıkta kimseye göndermem seni.

15.Bir sen vardın oysa
Bir senin gözlerin kalmıştı
Okyanustan iki damla.
Şimdi masmavi iki ayrılık onlar.
Yukarıdaki dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A)Ekfiil
B)Birleşik zamanlı fiil
C)Ek fiili düşmüş isim
D)Basit yapılı fiil
E)Basit zamanlı fiil

16.Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi yardımcı fiille oluşturulmuş bir birleşik fiildir?

A)Bu durum ona zaman kazandırdı.
B)Yardımından dolayı çok sevindi.
C)Damlalar pencereden süzülüverdi.
D)Acıları onu daha da güçlü kıldı.
E)Bu düğün asla ve asla sensiz olmaz.

17.Aşağıdakilerden hangisi “anlatamazdın” fiiliyle ilgili doğru bir bilgidir?

A)Basit zamanlı ve basit yapıdadır.
B)Birleşik zamanlı ve basit yapıdadır.
C)Birleşik zamanlı ve birleşik yapıdadır.
D)Birleşik zamanlı ve türemiştir.
E)Basit zamanlı ve türemiştir.

18.Aşağıdakilerden hangisinde şimdiki zaman anlamı vardır?
A)Yazlarını Kuşadası’ nda geçiriyor.
B)İki ay sonra ay üç yaşına basıyor.
C)Övgü, bana başarma gücü veriyor.
D)Akşamki toplantı için hazırlanıyorum.
E)Güneşe çıktığı zaman hemen kızarıyor.

19.Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi türemiş bir fiil değildir?

A)İtfaiye yangını başarıyla söndürdü.
B)Bütün zararını bizden çıkarttı.
C)Bu evde iyi günler de yaşandı.
D)Traktörü tarla komşusuna sattı.
E)Hep beraber pikniğe gidildi.

20.Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bir çekimli fiil yoktur?
A)Kırlangıçları izliyorum.
B)Bir gün onu anlayacaksın.
C)Maçın daha başlarıydı.
D)Demek ki değer bilirmiş.
E)Onunla kalmalıydı.
CEVAPLAR
1-D 2-A 3-A 4-B 5-C 6-C 7-E 8-B 9-D 10-A 11-E 12-C 13-A14-E 15-E 16-D 17-C 18-D 19-D 20-C

1. Aşağıdakilerden hangisi öznenin özelliklerinden olamaz?
A) Fiillerin mastarları özne olabilir.
B) İsimlere getirilen hal eklerini alabilir.
C) Şahıs ve soru zamirleri özne olabilir.
D) İsim ve sıfat tamlamaları özne olabilir
E) Eylemi yapan kişiyi gösterir.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış sıfat nesne görevinde kullanılmıştır?
A) Hırsız kısa bir süre sonra yakalandı.
B) Yalancı adamı hemen susturdular.
C) Gençlere her zaman sahip çıkmalıyız.
D) İhtiyarı bu yaz ziyaret edeceklermiş.
E) Dilenciye on bin lira verdi.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisi "kim ne zaman neyi ve kime?" sorularının tümüne cevap vermektedir?
A) Okulun bahçesinde top oynarken gözlüğü kırılmıştı.
B) Bu kitabı doğum günümde bana edebiyat öğretmenim almıştı.
C) Öğrenciler akşamları ders çalışmayı pek sevmezler.
D) Sizde fazla olan kitapların bazısını bir arkadaşınıza verebilirsiniz.
E) O bu yıl sosyal etkinliklere katılmayı hiç düşünmedi.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne yer almamıştır?
A) Küçük kardeşi bu yıl okula başlıyor
B) Çiçekçiye uğrayıp üç kırmızı gül aldım.
C) O "Altın Kelebek" ödülünü bileğinin hakkıyla aldı.
D) Doğum gününde ona sadece bîr kalem alabildik.
E) Şehirlerden kaçıp gitme düşüncesini içimizden atamadık.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru özneyi bulmaya yöneliktir?
A) Üstüne yorgan mı örttüler?
B) Doktora dün beni mi sormuş?
C) Çocuğun başına taş mı düşmüş?
D) Yarışmaya seni mi gönderecekler?
E) Kendisi bu işi başarabilir mi?

6. "Onlar her yerde onun karşısında idiler."
Cümlesinin öğe dizilişi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Özne + Z. Tümleci + Nesne + D. Tümleç + Yüklem
B) Özne + D. Tümleç + D. Tümleç + Yüklem
C) Özne + D. Tümleç + Yüklem
D) D. Tümleç + Özne + Yüklem
E) D. Tümleç + Özne + D. Tümleç + Yüklem

7. Yıllar öncesinin solgun eylül ekim ayları asırlık çınarlar ve titrek yapraklar arasında dönüp duruyor benimle birlikte.
Cümlesinin öznesi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eylül ekim ayları.
B) Solgun eylül ekim ayları
C) Yıllar öncesinin solgun eylül ekim ayları
D) Asırlık çınarlar ve titrek yapraklar
E) Benimle birlikte

8. Aşağıdaki cümlelerden hangisi "ne neyi nerede" ve "nasıl" sorularının tümüne cevap vermektedir?
A) Ahmet toplantıda sana ne söyledi?
B) Orada bulunanlar konuyu tartıştı.
C) Kuş yuvasında yavrularını sevgiyle besliyordu.
D) Çocuklar bahçede oynamaya başladı.
E) Terbiyeli çocuk herkese saygılı davranır.

9. "Öğrencileriniz son günlerde neler okuyorlar."
Sorusuna verilecek cevap cümlenin hangi öğesi olur?
A) Özne
B) Nesne
C) Dolaylı Tümleç
D) Zart Tümleci
E) Edat Tümleci


YANITLAR : 1-B 2-D 3-B 4-A 5-C 6-C 7-C 8-C 9-B

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisi yalnızca özne ve yüklemden oluşmuştur?

A) Orhan Pamuk tüm romanlarıyla edebiyat dünyamızda en çok tartışılan romancı olmuştur.
B) Sinemanın başlangıcından beri şairlerin şiirlerinde bu sanat dalıyla ilgi kurdukları görülmüştür.
C) “Şu şiiri beğendim” dediğimiz zaman, o şiirin, mutlaka bize hitap eden bir yönü vardır.
D) Karanlığa ve umutsuzluğa karşı çıkmak sanatın, edebiyatın doğasındadır.
E) Şiirin son dizesi, saçlarının karıştırılmasını isteyen bir yaşlının ilgi bekleyişini anlatıyor.

  

2. Aşağıdakilerden hangisinde öğelere ayırmada bir yanlışlık yapılmıştır?

A) Yahya Kemal’de sık sık dile gelen İstanbul sevgisi, / tarihsel ve kültürel bütünlük içinde / şiirsel olarak / verilir.
B) Türk sinemasında / toplumsal içerikli filmler / ilk olarak / köylülük ve göç sorunlarının işlenmesiyle / ortaya çıkmıştır.
C) Tiyatromuz, / batılı yönelişin ilk adımlarından bu yana / toplumu merkezine almış bir çizgi / izlemiştir.
D) Dönüp baktığımızda, / her önemli şair gibi / Turgut Uyar’ın da bize büyük bir mıknatıs bıraktığını / görüyoruz.
E) Merdiven basamaklarının hemen altında, /arkası kerpiç duvara dayanmış peykenin üzerinde, /gençten, / bıyıklı biri / uyuyordu.

  3. Birçok yapıtında çocuk sevgisini dile getirmiş olan Dağlarca, “Ağır Hasta” şiirinde de ağır hasta bir çocuğun kendisi, çevresi ve özlemleriyle ilgili hissettiklerini büyük bir duyarlılıkla yansıtıyor.

Bu cümlenin öğeleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir?

A) Dolaylı tümleç-Özne-Nesne-Zarf tümleci-Yüklem
B) Özne-Dolaylı tümleç-Zarf tümleci-Nesne-Yüklem
C) Özne-Dolaylı tümleç-Nesne-Zarf tümleci-Yüklem
D) Dolaylı tümleç-Nesne-Özne-Zarf tümleci-Yüklem
E) Özne-Nesne-Dolaylı tümleç-Zarf tümleci-Yüklem

 4. “Hilmi Yavuz şiir ile felsefe arasındaki bağları, ayrılıkları vurguladığı bir söyleşide benim de ilgi alanıma giren kimi kavramlara değiniyor. ”

Yukarıdaki altı çizili bölüm cümlenin hangi öğesidir?

A) Zarf tümleci
B) Dolaylı tümleç
C) Özne
D) Nesne
E) Yüklemler

5. Aşağıdakilerin hangisi sadece özne ve yüklemden oluşmuştur?

A) Şaire göre, şiirde anlatılan şey aslında her zaman için insanın iç dünyasıdır
B) Ömer Seyfettin in toplumsal sorunlara uzak kalmadığını kanıtlayan yapıtları çoktur
C) Her toplumda, dünyayı eline alıp değiştirmeye çalışanlar yazardır öncelikle
D) İkinci Yeni şairlerinden olan Turgut Uyar, şiirde güncelliğe yer veren bir şairdir.
E) Kendinden başka kimseyi düşünmeyen kişiler ilkeliklerinden kurtulamamışlardır.

  

6. “II. Meşrutiyet daha ilk yıllarında, halkta özgürlüğü hayata geçirme bilinci yaratmıştı. ”

Yukarıdaki cümlenin öğelerini bulabilmek için yükleme aşağıdaki sorulardan hangileri sırasıyla sorulmalıdır?

A) Ne-Ne zaman-Kimde-Ne
B) Ne zaman-Ne-Kimde-Ne
C) Kimde-Ne-Ne zaman-Ne
D) Ne zaman-Kimde-Ne-Ne
E) Kim-Ne zaman-Kimde-Ne

7. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yalnızca yüklemden oluşmuştur?

A) Omuzlarının üzerinde kendi kafasını taşıyan çok az insan tanıyorum.
B) Bir şairin adının sadece ve sadece şiiriyle öne çıkacağına inanan biriyim.
C) Her ülke şiirinin kendine göre bir rengi olduğunu söylerdi Cemal Süreya.
D) “Devlet Ana” Kemal Tahir’in üzerinde en çok tartışılan romanı olmuştur.
E) Yiğitlik söz konusu olunca Dede Korkuta göndermeler yapılır.

  

8. I- Ben kendimi denemeci ve yenilikçi sayarım.
II- Fakir Baykurt bu konuya farklı bir açıdan bakar.
III- Sıradan bir insan bir sanatçının yazdığı gibi yazamaz.
IV- Bu romanı bitireceğine söz vermiştim kendime.
V- Okul kitaplarına yazılacaklar ince elenip sık dokunmalı.

Yukarıdaki numaralanmış dizelerin hangi ikisinde zarf tümleci vardır?

A) I ve II
B) I ve V
C) II ve III
D) III ve V
E) IV ve V

9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde öğelere ayırmada bir yanlışlık yapılmıştır?

A) Ahmet Cemil ölçüsünde bir romanın sayfaları arasından fırlayarak sokaklarda dolaşmaya başlayan pek az roman kişisi / vardır.
B) Hikâye sanatının da bir açılım kazandığı şu günlerde / genç hikâyecinin kendine eleştirel gözlerle bakması / zorunludur.
C) Bir şiirin yalnız o şiire giren değil, / bir de girmeyen sözcüklerden oluştuğuna / inanırım.
D) Edebiyat-ı Cedide hareketi / Tevfik Fikret’in yönetiminde yayımlanan Servet-i Fünun dergisinde toplanan yeni bir kuşakla / başlar.
E) Hüseyin Rahmi’nin romanlarının ortak özelliği, / İstanbul’da geçen olaylara bağlı konuların işlenmesidir.

  

10. Genç gazetecileri değil de onların düşürüldüğü durumu ve geçerli anlayışı eleştiriyorum.

Yukarıdaki cümlenin öğe dizilişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Özne-Yüklem
B) Dolaylı tümleç-Yüklem
C) Zarf tümleci-Yüklem
D) Belirtili nesne-Yüklem
E) Yüklem-Nesne-Yüklem

  

11. Aşağıdakilerden hangisinde özne isim tamlamasından oluşmuştur?

A) Heyecan uyandırmayı amaçlayan yazar, romanın polisiye havasını da hiç mi hiç ihmal etmez.
B) Ağalardan alacağını köylüye dağıtmayı düşleyen bir ikinci İnce Memet değil mi Derviş Bey?
C) Reşat Nuri’nin romanları, yirminci yüzyılın değişen toplumsal koşullarının ortaya çıkardığı yeni insanı getirmiştir.
D) Eski zamanlarda, her anlatıda yalnız kişiler değil olaylar da abartılarak yansıtılırdı.
E) Başkaldırının sembolü olan Köroğlu hikâyesidir, ezilenin ezene duyurduğu en güçlü ses.

 12. Aşağıdakilerden hangisinde nesne öbeği arasına yüklem girmiştir?

A) Tadını iyice alarak yaşadı acı tatlı bu dünyada ne varsa.
B) Suyu çekilmiş bir ırmağın içli türküsüdür bizimkisi.
C) Ipıl ıpıl kar yağıyor sokaklarına Adapazarı’nın.
D) Tüm kitaplarını okudu dünyaca tanınan bu yazarın.
E) Yalnızlığının sırrını döküyor orada yalnız bir ardıç.

 13. Aşağıdakilerden hangisinde özne açıklayıcısıyla birlikte verilmiştir?

A) Mitos, dünyanın kökenini, tanrıların doğasını, nesnelerin düzenini açıklayan temel bir anlatıdır.
B) Ablamı, o fedakâr insanı, her zaman ayrı bir yerde tuttuğumdan, kimseyle paylaşmak istememişimdir.
C) Kendine özgü bir gelenek içinde söylenen maniler bir ucuyla geçmişe, bir ucuyla da günümüze uzanır.
D) Biz, benim yaşıtlarım ile benden yaşça biraz daha büyük ve küçük olanlar, şiir konusunda ikiye bölündük.
E) Halk şiirimizde sevgili, el değmemişliği, ulaşılmazlığı, aydınlatıcılığı bakımından aya benzetilir.

14. Aşağıdakilerden hangisinde yüklem zamirden oluşmuştur?
A) Geldi, indi salınarak, nazlı serin bir mavilik meydana öğle vakti.
B) Bahçenin içinde bembeyaz güller arasında, su üzerinde bir nilüfer gibi o.
C) Kerpiç duvarlarla örtülü toprak damlarda geçti çocukluğu.
D) Bu topraklar, senindir ona emek verdiğin sürece.
E) Kim bilir nasıl da çağlıyordur eriyen karlarla birlikte sular.

  

15. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili bölüm farklı bir öğesini oluşturmuştur?

A) Şinasi, Z. Paşa ve N. Kemal Tanzimat yazınının öncü üç şairidir.
B) Başlar çiselemeye hüznün yağmuru içimin tenha, karanlık köşelerine.
C) Günlerce bir çocuk gibi Alâeddin’in sihirli lambasını aradım.
D) Ahmet Haşim, Türk şiirinin Batı şiiriyle ilk gerçek karşılaşmasıdır.
E) Dergilerde uzunca bir süredir günümüz şiiri üzerine tartışmalar sürüyor.

16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru, eylemden etkileneni buldurmaya yöneliktir?

A) Kim bulabilir şimdi denizde kaybolan saatimi?
B) Nereye gideceksiniz gecenin bu saatinde, canım?
C) Dayın yurt dışından geldiğinde ne hediye etti sana?
D) Ne kadar kaldı zilin çalmasına acaba?
E) Salı günlerinde ne satılıyor semt pazarlarında?

  

17. I- Her şairin ilk yapıtı, bir kumaşın ilk metresi gibidir.
II-Yazarın anlatım tekniği, pek fazla rastlanmayan bir uygulamaydı.
III-Şeyh Galib’e göre can ışıl ışıl yanan bir mum gibidir.
IV-Sen yalnız geceyi görüyorsun, ben ağaran tanyerini.
V- Bayram günlerinin de sonu var bütün günler gibi.

Yukarıdaki cümlelerden hangi ikisi öğe dizilişi bakımından özdeştir?
A) I ve II
B) II ve III
C) III ve IV
D) IV ve V
E) V ve I

 18. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde öğelere ayırmada bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Osman Celal’in hikâyelerinde / insanların yoksulluk yüzünden düştüğü durumlar / en çarpıcı biçimde /görülür.
B) Heraklitus, / dünyayı tanımak isteyen insanların / onu en ince ayrıntılarına kadar öğrenmesi gerektiğini söylüyor.
C) Türk şiiri ve şiir estetiği, / moda ve müzikte olduğu gibi / farklı şekil ve yapılara bürünerek / gelmiştir / günümüze.
D) Orhan Veli’nin “Yol Türküleri” / pek çok kimse için /Anadolu’da yapılmış bir yolculuğu anlatan basit bir şiirdir.
E) Büyük ozan Karacaoğlan’ın aşkı anlatan o nefis türkülerine / bugün / de / birçok düğünde / rastlarsınız.

  19. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yüklem görevindeki bir deyimin arasına özne girmiştir?
A) Pusula ortasına yıldırım düşmüş bir ağacı gösteriyor.
B) İncecik hüzün bulutları kümeleniyor başucuma.
C) Aklıma söyleyecek hiçbir şey gelmiyordu.
D) Her gece böler uykumu özlemle yüklü bir kuş.
E) Bir gün ağlamak diye bir şey olmayacak.

  20. Gönlümün sararmış yaprakları arasında bir yaralı kuş seğiriyor durmaksızın.

Yukarıdaki cümlenin öğeleri aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir?

A) Dolaylı tümleç-Özne-Yüklem-Zarf tümleci
B) Özne-Dolaylı tümleç-Nesne-Zarf tümleci
C) Dolaylı tümleç-Nesne-Yüklem-Zarf tümleci
D) Nesne-Dolarlı tümleç-Özne-yüklem
E) Dolaylı tümleç-Özne-Nesne-Yüklem

1) D 2)E 3)C 4) B 5) B 6) A 7) B 8) C 9) C 10) D 11) C 12) D 13) D 14) D 15) C 16) C 17) A 18) B 19) C 20) A

1. Aşağıdakilerden hangisi yapısına göre basit, söz dizimine göre devrik bir isim cümlesidir?

a) O da memnun olmuştu kendilerine gösterilen bu ilgiden.
b) Öğlenden sonra mahşeri bir kalabalık belediye binasının önündeydi.
c) Konuşmalarında ve hareketlerinde hiç de ölçülü değildi o.
d) Çaydanlığa su eklemeyi unutmayınız.
e) Biricik arzusu çocuklarının mutluluğunu görmekti o yaşlı adamın.

1. Koşarak geldik sebze bahçesine.
2. Öküzler sabanı sürükleye sürükleye çitin kenarına gelmiş otluyor.
3. Sabanın bıçağını tekrar toprağa sapladık.
4. İnsanın kendine gelmesi, işe sarılması için çok az şeye ihtiyaç duyması şaşırtıcı değil mi?
5. İnsanın bazen güzel bir söz işitmesi her şeye yetiyor.

Bu parçada numaralı cümlelerin hangisinde birden fazla yan cümlecik vardır?
a) 1 b) 2 c) 3 d) 4 e) 5

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne, açıklayıcısıyla kullanılmıştır?

a) Şairin olmazsa olmaz dediği şey, biçim ve içerik uyumu, bu şiirde yoktu.
b) Gözünden akan yaş, o içini kanatan damlaları, dindiremiyordu annesi.
c) Bütün gün ev halkını, curcunayı seven o grubu, buraya getirmeye çalıştı.
d) Ahmet’i dünyayı sevdiğine değişmeyen kişiyi, tanıyamıyordu.
e) Öğretmen; öğrencileri, geleceğin teminatlarını, bağrına basmaya hazırdı.

4. Aşağıdakilerden hangisi eksiltili bir cümle değildir?

a) Az veren candan, çok veren maldan
b) İnsan ayaktan, at tırnaktan
c) Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan
d) Nerede birlik, orada dirlik
e) Kedinin usluluğu serçe görünceye kadar

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisi yapısı bakımından ötekilerden farklıdır?

a) Onun göze çarpan en önemli özelliği yalın söyleyişidir.
c) Yazar, bu romanda kız kaçırma olayını ele almış.
d) İnsanları, gelenekleri ve günlük yaşantılarıyla ortaya koymuştur.
e) Konusunu bir halk efsanesinden alan Boş Beşik çok okunmuştur.

6. Dostum; sıkıntıdan ellerim buz gibi olduğunda, ellerimi tutarak sevgiyle yüreğime dek ısıtabilecek, sıkıntıdan onun elleri buz gibi olduğunda, benim onun ellerini tutarak yüreğine dek ısıtabileceğim kişidir.
Bu parçada kaç yan cümlecik vardır?
a) 2 b) 3 c) 4 d) 5 e) 6

7. Anlamca birbirine bağlı olduğu halde özneleri, tümleçleri, yüklemleri ayrı olan cümlelere bağımsız sıralı cümle denir.
Aşağıdakilerden hangisi bağımsız sıralı cümleye örnektir?

a) Bugün Ayşelere, yarın Alilere gideceğiz.
b) Komşumuz annemi aramış, bulamayınca çaresiz kalmıştı.
c) Kimi şairler kışı sever, şiirlerinde mutlaka işler.
d) Bu kitap çok güzel, bizi oldukça bilgilendiriyor.
e) Kitaplarını toplamalısın, akşama misafir gelebilir.

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisi yapısına göre basit, söz dizimine göre kurallı bir fiil cümlesidir?

a) Bu resimlere her birinde bizden bir parçanın olduğunu bilerek bakmalıyız.
b) Bir öyküde üslup, anlatacağınızdan daha önemlidir.
c) Klasik Türk müziğinde ezgilerin makamı ve formu birlikte anılır.
d) Onun tiyatrolarında evrensellik, özgünlük ve içtenlik vardır.
e) On yıl aradan sonra kaleme almıştı ilk eserini.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisi biçimce olumsuz olduğu halde anlamca olumludur?

a) O kadar insanı ağırlayacak yerimiz mi var?
b) Gel de işin içinden çık!
c) O, bildiğinizi gibi becerikli değildir.
d) Ne laftan anlamaz biriymiş.
e) Bu büyük mağazada yok, yok.

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümlecik farklı bir görevde kullanılmıştır?

a) Bu oyunda, gençlerin toplumdan neler beklediği anlatılıyor.
b) Bir toplumda öncelikle ahlakın düzelmesi ele alınmalı.
c) Fuarı kaç kişinin ziyaret edeceği belli değil.
d) Sanatla ilgilenmek, insanın hayal gücüğü zenginleştirir.
e) Denizin insan yaşamında önemli bir yeri olduğunu belirtti.

CEVAPLAR:
1.d 2.e 3.a 4.e 5.d 6.e 7.e 8.c 9.e 10.e

ANLATIM BOZUKLUĞU TEST - 1
1. Aşağıdakilerden hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Dağların doruklarında su yerine kar yerdik haziran ayında.
B) Dolmuşun içi hamam gibiydi bir de kese atacak biri olsa...
C) Dışarı çıkınca havaların serinlemeye başladığını hissediyorsunuz artık.
D) Kışlık giysiler dolaplardan yavaş yavaş çıkarılmaya başlandı.
E) Ne de olsa mevsimi geldi bu kalın giyeceklerin.

2. Aşağıdakilerden hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Dersimize gelenlerin çoğunu tanıyor, bir şeyler anlatıyor, onları motive ediyorduk.
B) İnsanların yetişmesi onlara görev verilmesi ile sağlanır.
C) Her insan aktifliğin çekirdeği gibidir, bir gün mutlaka fidan olmak için uygun ortamı
bulacaktır.
D) Bazıları soruyu çözüyor, bazıları soruların yanlışlığından söz ediyordu.
E) Giydiğin bu elbiseye taktığın bu kravat çok uygun gitmiş.

3. Aşağıdakilerden hangisinde "-ler,-lar" kullanıldığı yerde anlatım bozukluğunun sebebidir?
A) Annenler dün buradaydılar haberin var mı?
B) O söz: "Ordular ilk hedefiniz Akdeniz'dir." Türk tarihinde önemli bir sayfa açar.
C) Bu anlaşma birçok batılı, uygar devletler tarafından da onaylandı.
D) Sıkıntılar, dertler, ihanetler hayatında hep bunlarla mücadele etti.
C) Kardeşler arasında, böyle küçük anlaşmazlıklar olması normaldir.

4. Aşağıdakilerden hangisinde bir anlatım bozukluğu yoktur?
A) Yüzüme dikkatle bakıyor ve dinliyor.
B) Herkese saygısı var, korkusu yoktu.
C) İşlerini bir plan ve program dahilinde yürütürdü.
D) Sağlıklı ve sıhhatli nesiller yetiştirmek her milletin amacıdır.
E) Sizi tanıyor ve selam yolluyordu.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Mektebinde okusaydım ben de talebesi olma zevkini tadacaktım.
B) Her şeyden önce bir okuma yönteminiz olmalı.
C) Yoksa okurken çok zaman yitirebilirsiniz.
D) Bir kitabı bastan aşağı okumak gereksiz.
E) Yiğidi siz vefayı da biz gömdük.

6. Cümlede bulunan bir nesne, bazen aynı sözcükten oluşturulacak dolaylı tümleci unutturabilir.Bu tür cümlelerde dolaylı tümleç eksikliği söz konusu olur.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu tür bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Onunla yaptığımız karşılıklı tartışmalara bir süre ara verdik.
B) Yazarın konuya ilgisini çeken, yazmaya iten nedir, belli değil.
C) Sizi önceden tanıyor ve güveniyoruz.
D) Sanatçının dil sorununa eğilmesi, ilgilenmesi gerekir.
E) Sanat insana bir şeyler vermeli ve eğitmelidir.

7. "Bu çocuğun zeki ve yaramaz olmadığını herkes bilir." cümlesindeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisiyle giderilebilir?
A) "ve" sözcüğü cümleden çıkarılarak.
B) "olmadığını" sözcüğü yerine "olduğu" getirilerek.
C) "ve" den önce "olduğunu" sözcüğü getirilerek.
D) "bilir" sözcüğü yerine "bilmeli" getirilerek.
E) "ve" sözcüğü yerine "fakat" getirilerek.

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu yoktur?
A) Kesinlikle menfaate dayalı dostluklar uzun sürmeyebilir.
B) Yanılmıyorsam, yarın buraya geleceğini zannediyorum.
C) Onu daha çok bizim bağ evine yaptığımız kaçak ziyaretler sırasında görebilirdik.
D) Yolların kenarlarına güzel çınar ağaçlan ekmişlerdi.
E) O, tüm zorluklara göğüs gerdi, başa çıktı.

YANITLAR : 1-A 2-A 3-C 4-C 5-E 6-C 7-C 8-C

ANLATIM BOZUKLUĞU TEST - 2
1. "Şiir edebiyatın estetik ağırlığı en fazla olan sahadır."
Yukarıdaki cümlede bulunan anlatım bozukluğunun sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Özne - yüklem uyuşmazlığı
B) Nesne eksikliği
C) Aynı anlama gelen kelimelerin kullanılması
D) Gereksiz kelime kullanılması
E) İyelik ekinin kullanılmaması

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yoktur?
a. Ne ben ne Ayşe geziye gitmek istemedi.
b. Eserin dili çok sadeydi, fakat konusu sürükleyici değildi.
c. Zengin olmasına rağmen yaşamasını, gezmesini iyi biliyor.
d. Kitabı görmeden Önce içeriği hakkında bir şey söyleyemem.
e. Sizi herkes seviyor, onaylıyor ama yardım etmiyor.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz sözcük kullanımından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
a. Hayat düpedüz kopya edilmediği için romancının hayal gücü değiştirir.
b. Roman boyunca bütün tahlil, tasvir ve hükümlerde hep Peyami Safa'yı hissederiz.
c. O gerçeği kabul etmez, uzak durur.
d. O hep çetin ve zor işleri severdi.
e. Fahim Bey tuhaf bir insan olduğu söz götürmez.

4. Aşağıdakilerin hangisinden özne görevindeki sözün çıkarılması cümlenin anlamını bozar?
a. Seninle daha önce de telefonlaşmıştık biz.
b. Onlar bir sene Önce de gösteri yapmışlardı.
c. Bu sorunun cevabını sen geçen hafta vermemiş miydin?
d. Siz daha önce de böyle davranmayacağımıza söz vermemiş miydiniz?
e. Bu konuyla ilgili raporu sadece o biliyor.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır?
a. Nükleer enerjiden faydalanırken tabiat tahrip edilmemelidir.
b. Ülkemizin kalkınabilmesi için yetişmiş insan gücü çok önemlidir.
c. Ne zamandır karşılıklı kavga etmiyorlardı, yine başladılar.
d. Devletler, aralarındaki problemleri anlaşma yoluyla çözmelidir.
e. Başkalarından saygı görmek istiyorsak biz de başkalarına saygı göstermeliyiz.

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yoktur?
a. Sizinle yakın tarihle ilgili sohbet etmek istiyorduk, bu konuda otorite olarak görüyoruz.
b. Hiçbiri onu karşılamamıştı, görmezden gelmişlerdi.
c. İzmir'de yaklaşık tam yirmi senedir oturuyorlardı.
d. Durmadan fıkra ve nutuk anlatılan bu yerden hemen uzaklaştım.
e. Kaydımın kısa sürede yapılması için çok uğraştım ama bunda başarılı olamadım.

7. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bir anlatım bozukluğu yapılmamıştır?
a. Yetimler yurdundaki çocukların birini bile unutmaz, tek tek ziyaret edip hediyeler alırdı.
b. Televizyonda gösterilen yerli ve Amerikan filmlerinde şiddet ön plandadır.
c. Gramer konusunda oldukça bilgili ancak edebiyatta oldukça zayıftı.
d. O her zaman kendisinden kıdemli olanlara saygı gösterirdi hep.
e. Milli Eğitimle ve dershanemizin ortak çalışması sonucu genel bir sınav yapıldı.

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "güya" sözü anlatım bozukluğuna yol açmıştır?
a. Güya akşamları benimle gezmekten mutluymuş.
b. Sana bu iyiliği güya o yapmış.
c. Kardeşinin sünnet düğününde bizi de çağıracaktı güya.
d. Güya ben soruyu cevaplayamazmışım.
e. Sözüm ona güya sen de gelecektin.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
a. Takımlarımızın Avrupa kupalarında turu geçmelerini bekliyoruz ve inanıyoruz.
b. Yeni sanatçılar arasında çok güzel şiir yazanlar var.
c. Bu, çocukların sınavı kazanmasını sağladı.
d. Sıcağa kalmamak için sabah erkenden yola çıkmak gerekiyor.
e. Bazı yazarlar yazarken toplumu göz önünde bulundurmaz.

10. "Ofiste gürültünün ve kötü manzaralı dekorların karşısında dergi okumak oldukça zordu." cümlesindeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
a. Özne - yüklem uyuşmazlığı
b. Tamlama yanlışlığı
c. Tümleç eksikliği
d. Sözcüklerin yanlış yerde kullanılması
e. Gereksiz sözcüklerin kullanılması

YANITLAR : 1-E 2-B 3-D 4-E 5-C 6-E 7-C 8-E 9-A 10-B

ANLATIM BOZUKLUĞU TEST - 3

1. Aşağıdakilerin hangisinde bir anlam belirsizliği söz konusudur?
a. Çalıştığını nerden bileyim.ben falcı değilim ki.
b. Bugüne kadar birçok insanla görüştü ve tanıştı.
c. Senin niçin çalışmadığını kimseye söylemiyor.
d. Gelenlerin selamını alıyor, konuşmuyor.
e. Bu yazarın tüm eserlerini okudum ve inceledim.

2. Aşağıdakilerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
a. Yarın akşam uçakla İstanbul'a gidiyoruz.
b. Ailesi on yıl önce buraya Selanik'ten göç etmiş.
c. Bugüne kadar kimseyi üzmemiş ve küsmemiş.
d. Gelenlere güler yüz gösteriyor, İkramda bulunuyordu.
e. Herkesin derdini dinliyor ve onlara çareler arıyor.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu yoktur?
a. Cesetleri çok denizde kaldığı için şişmişti.
b. Bu istek, hiç şüphesiz kulağına gitmiş olmalıdır.
c. Aşağıdaki tebliğin yayın ve ilanına karar verilmiştir.
d. Yazılanların hepsi bir iki günlük ömrü olan birer cılız eserlerdir.
e. Hür düşünce, kendi kararlarını kendi verebilmek demektir.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
a. Olaylar İstanbul'da, bir kenar mahallede geçer.
b. Yazar; sokağın, mahallenin ve dekorların betimlemesinde başarılıdır.
c. Yazarın bütün ilgisinin bu noktalarda toplandığı söylenebilir.
d. O, bir kadın romancı olarak kadın kahramanlarının ruh tahlillerinde başarılıdır.
e. Buna rağmen romanın bir tezi savunduğunu karşı olduğunu söyleyemeyiz.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
a. O kadar yorgundum kî neredeyse hemen uyuyacaktım.
b. Bu yaramazlara her zaman, uslu olmalarını söylüyorum.
c. Ne zaman doğru dürüst bir iş yapacaksın?
d. Annem ve ben bugün misafirleri karşılamaya gideceğiz.
e. Tek derdim annemi yalnız bırakmış olmaktı.

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
a. Torbanın içine bütün yiyecekleri koyduk, ağzını sıkıca bağladık.
b. Üniversiteyi yeni bitiren dayımın kızı, bu yaz evlenecek, Amerika'ya gidecek.
c. Her sabah kahvaltı yapmadan gazetesini alır ve okur.
d. Önümüzdeki yılın bütün sorularını hazırladık ve gönderdik.
e. Dilekçenin sağ alt köşesine adınızı yazın ve imzalayın.

YANITLAR : 1- A 2-C 3-E 4-E 5-A 6-E

ANLATIM BOZUKLUĞU TEST - 4
1. Uzun zamandır, kendisine gelen pek çok kişinin derdine çare buluyor, bu gibi tehlikeli şeylerden uzak tutmanın yollarını arıyordu.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerden hangisiyle giderilebilir?
a. "Uzun zamandır" söz grubu atılarak.
b. "çare buluyor" yerine "derman oluyor" getirerek.
c. İkinci cümleye uygun özne getirerek.
d. "buluyor" sözcüğünden sonra ""onları" sözcüğü getirerek.
e. "bu gibi yerine böyle getirerek.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
a. Vaktin bilginlerini toplar, düşüncelerini sorarmış.
b. Kapıya dayanmayın, dün boyandı.
c. Bir şey bilmeyen, bir şey unutmaz.
d. Yüksek yerlerde hem yılana, hem kuşa rastlanır.
e. Siz gidin, ben arkanızdan yetişirim.

3. Aşağıdakilerin hangisinde birden fazla anlatım bozukluğu yapılmıştır?
a. Dün okulumuzu daha önceki Milli Eğitimden sorumlu bakan arkadaşlarıyla birlikte ziyarette bulundu.
b. Hepinizin burnu sürtülecek kurtuluş umudu olmayacak.
c. Aleyhimize dönen dolaplar entrikalar moralimizi kesinlikle bozmaz.
d. Sizinle aynı yaşta yaşıtınız olmayan insanlarla düşüp kalkmayın.
e. Cümledeki nesneleri bulun ve hata olup olmadığını söyleyin.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
a. Bunlardan hiçbiri bu konuyu bilmiyor bu yüzden sınavı kazanamayacak.
b. Bir cümlede yüklem dışında bir sözcük, eylem veya hüküm vermişse o cümle birleşik cümledir.
c. Daha uzaklara gidebilmekti bütün çabaları.
d. Konunun uzunluğu dinleyicileri bunaltmıştı, dinleyiciler birer ikişer salonu terk etmeye başlamıştı.
e. Konuştuklarımız aramızda kalsın dışarıya karşı mahcup olmayalım.

5. Gereksiz sözcükten kaynaklanan bir anlatım bozukluğunun bulunduğu cümle aşağıdakilerden hangi şıkta vardır?
a. Sadece bir tek sen vardın dün düşümde.
b. Diğer bütün figürlerin gölgeleri kalmıştı.
c. Etkin, benliğimi kavramış, yeni bir şekil vermişti.
d. İrademden ortadan kalkmış, ne yapacağımı bilmez bir durumdaydım.
e. Bu düş yoğunluğundan kendime geldiğimde hala onun etkilerini duyuyordum.

6. ''Eleştirdiği romanların, hikayelerin ince ayrıntıları üzerinde uzun uzun çalışır ve yazarlara doğru yolu gösterirdi."
Yukarıdaki cümlenin anlatım bozukluğu aşağıdakilerden hangisi ile giderilir?
a. "romanların" kelimesinden sonra "incelediği" sözcüğü getirerek.
b. "ve" bağlacından sonra "eserini incelediği" söz grubu getirerek.
c. Bağlaçtan önceki yüklem "çalışırdı" şekline getirilerek.
d. "Eleştirdiği" sözcüğü "eleştirilen" şekline getirilerek.
e. "ince" sözü cümleden çıkarılarak.

7. Aşağıdakilerden hangisinde herhangi bir öğe eksikliğinden kaynaklanmayan bir anlatım bozukluğu vardır?
a. Öznenin ne olduğunu çok iyi biliyor fakat cümlelerde bulamıyordu.
b. Derdini, bize anlattığın gibi gidip onu çözecek makama da anlatmasını söyledi.
c. Genellikle iyi geçinir, dost olurdu ama çok sıkı fıkı olmazdı asla.
d. Yorum gücü gün geçtikçe azalıyor artık dergilerde pek kabul görmüyordu.
e. Eserinin önsözünü çok özenerek yazmasına karşılık pek okunduğunu söyleyemeyiz.

8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde mantık yanlışlığından kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır?
a. Herkesle bu konu hakkında görüş alış verişi yapmana gerek yok.
b. Yeter ki kendi görüşüne sahip olanları bul ve onların yaptıkları işleri sen de yap.
c. Eleştirmenlere ise hiç gitme çünkü görüşünü daima küçümserler.
d. Onlar değil bir düşünce üretmek herhangi bir düşünce sistemi bile kuramaz.
e. Sadece eksiklik bulur, bunları yerden yere vurarak tatmin olurlar.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu yapılmıştır?
a. Şehirlerimiz gün geçtikçe her gün kalabalıklaşmaya devam ediyor.
b. Özellikle büyük şehirlerimize doğru bir göç patlaması yaşanmaktadır.
c. Bu konuda ne belediyelerin ne de valiliklerin yapabileceği bir şey vardır.
d. Kimse bu işin nasıl çözümleneceğini bilmiyor, sonucunu da öğrenmek istemiyor.
e. Göç edenler de: "Nasıl olsa bize de bir aş ve iş bulunur." düşüncesiyle gelmeye devam ediyor.

10. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde mantık yanlışlığından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
a. Ülkemizde herkes ehliyet almak için başvurmuyor ama birçok kişi ehliyet alamıyor.
b. Bazı insanlar bisiklet sürmek şöyle dursun daha şoför koltuğuna bile oturmamışlardır.
c. İşi sadece araç sürmek olan bu insan hem yolcularla hem de araçla son derece düzgün hareket ediyor.
d. Yayalara saygılı olmayı bilmeyi bütün şoförlerin öğrenmesi gerekmiyor mu?
e. Bunun yanında yayaların da trafik işaretlerine uyması zorunluluğu gerekmektedir.
YANITLAR : 1-D 2-B 3-A 4-B 5-A 6-E 7-B 8-D 9-A 10-B

ANLATIM BOZUKLUĞU TEST - 5
1. "Bize söylediklerinizde tam bir tezatlık sanatı vardır." cümlesindeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerden hangisiyle giderilebilir?
a. "Bize" sözcüğü "sîzin bize" şeklinde değiştirilerek.
b. "Söylediklerinizde" sözcüğü söylediğiniz şeylerle" şeklinde değiştirilerek.
c. "tezatlık" kelimesi "tezat" şekline getirilerek.
d. Yan cümlenin yüklemi kaldırılarak "her zaman" söz grubu yüklemden önce getirilerek.
e. Yüklem olumsuz yapılarak.

2. Birçok gidenin(I) her biri memnun(II) ki yerinden
Birçok(III) seneler(IV) geçti dönen yok seferinden(V)."
Yukarıdaki mısralarda numaralandırılmış sözcüklerden hangisi anlatım bozukluğunun sebebidir?
a. I b. II c. III d. IV e. V

3. I. Her şeyini bize emanet ederek onurlandıran bu insanlara şükranlarımızı iletin.
II. Bütün emanetlere gözümüz gibi koruyacağımızdan emin olabilirsiniz.
III. Bizim inancımıza göre emanet namus kavramıyla aynı eş değerdedir.
IV. Gerekirse her türlü fedakarlığı gösterir bize emanet edilen şeylerin kılma bile zarar gelmesine izin vermeyiz.
V. Bu sebepten dolayı içiniz rahat etsin, gözünüz arkada kalmasın.
Yukarıdaki cümlelerden kaç tanesinde anlatım bozukluğu vardır?
a. 1 b. 2 c. 3 d. 4 e. 5

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yoktur?
a. Ne sen duydun ne ben bizi çağıran bu sesi.
b. Anlaşılmazlık reçetesini alıp yeni ifadeler yaparak yazarlara sunmak mıdır edebiyat.
c. Eğer bu konuda yardım ve destek verilmeden bu işe girmenizi tavsiye etmiyorum.
d. Zaman aşımına uğrayarak geçerliliğini yitiren ve tedavülden kaldırılan paranız varsa değiştirebiliriz.
e. Sanat eseri zamanla etki gücünü yitiriyorsa bu esere gerçek sanat eseri dememiz mümkün değildir.

5. "Uzun uğraşlardan sonra aldığı bu zam onun rahatlamasına neden olmuştu." cümlesinde anlatım bozukluğunu oluşturan sözcüğü değiştirdikten sonra ortaya çıkan yeni anlatım bozukluğunun sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
a. Tümleç eksikliği
b. Yan cümle yüklemi eksikliği
c. Ek yanlışlığı
d. Yanlış anlamda kullanılan sözcük
e. Tamlama yanlışlığı

6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde nesne-yüklem uyumsuzluğu yoktur?
a. Her zaman bize geleceğini söyler ama hiçbir zaman gelmezdi.
b. Yerine git ve güzelce temizle.
c. Elinin kirini bize gösterdin, cebine bari sokma.
d. Onun yoluna çıkıp kesmeye kalkma.
e. Herkese dikkat et içeri alma.
YANITLAR : 1-C 2-D 3-D 4-E 5-C 6-A

1)"Oğul" kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı anlamda kullanılmıştır?
A) Allah'tan ümit kesilmez ki oğul!
B) iki kızı, bir oğlu varmış.
C) Ahmet Bey oğlunun yüzüne dikkatlice baktı.
D) Kardeşinin oğlu yarın işe başlayacak.
E) Oğlum, benim sözümden; dışarı çıkmaz.
*
2)"Kötü" kelimesi aşağıdaki cümlelerden hangisinde farklı anlamda kullanılmıştır?
A) Kötü bir iş yaptığını anlamıştım.
B) Kötü davranışlarının sonu hüsrandır.
C) Çocuk oldukça kötü dayak yemişti.
D) Kötü olan her şey yok olmaya mahkumdur.
E) Kötü, iyinin karşısında daima vardır.
*
3)"Son" kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde "Son yağmurlar ekili alanlarda büyük hasara sebep oldu." cümlesindekiyle aynı anlamda kullanılmıştır?
A) Son vagon da gözden kaybolunca evimize döndük.
B) Elindeki parasını son meteliğine kadar harcamış.
C) Bu işin sonunun buraya varacağını ona söylemiştik.
D) Son yılın önemli olaylarını aklından geçirmeye başladı.
E) Olay yerinden son hızla uzaklaştı.
*
4.Dolaşmak" kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde "gezmek, gezinmek" anlamında kullanılmıştır?
A) Bu yoldan giderseniz çok dolaşırsınız.
B) Bu kapı kapalı olduğu için arkadan dolaşınız.
C) Ortalıkta böyle bir söylenti dolaşıyor.
D) Saçları uzun süredir taranmadığı için dolaşmış.
E) Şef, binanın içinde bir aşağı bir yukarı dolaşıyordu.
*
5)"Can" kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde "Bizi canımızdan bezdirdi." cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır?
A) Vatan için canını feda etti atalarımız:
B) Sende hiç can yok mu be kardeşim.
C) Karşımda ne can çocuklar bulunuyor:
D) Burada dört can birlikle bulunuyor.
E) Boşuna zorlama; bak, canı istemiyor.
*
6)"Hikâye" kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı anlamda kullanılmıştır?
A) Batılı anlamda ilk hikâye yazarı Halit Ziya'dır.
B) Mesnevilerdeki konu klâsik halk hikâyeleridir.
C) Tanımlanması çok zor olan bir nesir türüdür hikâye.
D) Hikâyenizi bir kez daha anlatın polise.
E) Ömer Seyfettin'in hikayeleriyle tanınır.
*
7)"Durgun" kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde 'gerçek anlamda kullanılmıştır?
A) Deniz masmavi, hava durgun, her taraf ıslaktı.
B) Öteki, durgun bir Anadolu köylüsü idi.
C) Kibritin alevinde yüzüne baktım; beyaz, durgundu.
D) Körfez krizi nedeniyle son günlerde piyasa durgun.
E) O kadar çalışmamıza rağmen işler hâlâ durgun.
*
I. Tam anlaşacağımız sırada pazarlığı bozdun.
II. Git, şu elli bin lirayı bozdur.
III. Adamcağızı fena bozdunuz ama.
IV. Girdiği her savaşta düşmanı bozmuştu.
V.Anlaşmayı geçeri yıl siz bozmuştunuz.
8)Yukarıdaki cümlelerin hangi ikisinde "bozmak" kelimesi aynı anlamda kullanılmıştır?
A) I-II B)ll-lll C)III-V D) I-V E) II-IV
*
*
YANITLAR:1.A 2.C 3.A 4.C 5.E 6.D 7.A 8.D

1.    Aşağıdakilerin hangisinde yanıt cümlesi, bir kişi zamiridir?

A) Hangilerinin durumu iyi?
 Bazılarının.

B) Kimin saçları daha uzun?
Bunun.

C) Kaçının sorumlu dersi var?
 Birkaçının.

D) Oturdukları ev, kendilerinin mi?
 Kendilerinin.

E)  Kimin sözleri, davranışlarına uymaz?
Böylesinin.

CEVAP: A

"Kendi" sözcüğü kişi zamirlerinin yerine kullanılabilir. Bu sözcüğe bütün kişi zamirlerinin yerine kullanıldığı için dönüşlülük zamiri denmektedir.

2.    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem dışındaki sözcük­
lerin tümü zamirdir?

A) Ankara'daki sokaklardan bazılarının adları değiştirildi.
B) Öteki çocuklar oyunu izlerken berikiler oyuna katıldılar.
C) Herkes, buraya gelenlerin kim olduğunu merak ediyordu.
D) Bunları oraya ben kendim koydum.
E)  Siz, beni arkadaşların? sormalısınız.

CEVAP: D

Bunları: işaret zamiri, oraya: işaret zamiri (yer bildiren işaret zamiri) ben: kişi zamiri, kendim: dönüşlülük zamiri.

D şıkkında kendi sözcüğü pekiştirme görevinde kullanılmış. Kendi sözcüğü herhangi bir kişi zamiriyle birlikte kullanılabilir. Cümleye pekiştirme anlamı katar.

3.    "O" sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde zamir göre­vindedir?

A)     O bir zamanlar buranın hükümdarıydı.

B)      Sinemada, o kalabalıkta, beni görmüş.

C)      Sonuçta o yanlışa düşmemeliydin.

D)      insan, o uzaklığı hesaplamaz mı?

E)  O fikirler artık değerini yitirdi.

CEVAP: A

A şıkkında "o" sözcüğü bir kişinin yerine kullanıldığı için kişi zamiri görevinde kullanılmış. Diğer şıklarda bir varlığı işaret ettiği için işaret sıfatıdır.

4.    Aşağıdakilerin hangisinde zamir kullanılmamıştır?

A)    Her kitap insana değişik duygular verir.

B)     Yarın seninki de sınava girecek mi?

C)     Onun yanında her şeyi anlatacak diye korktum.

D)     Kimi gün bizi arar, sorunlarımızla ilgilenirdi.

E)  Şurada senden başka kimsem yok, diyordu.

CEVAP: A

B şıkkında seninki, c şıkkında onun, şeyi, d şıkkında bizi, e şıkkında şurada, senden, kimsem sözcükleri zamirdir.

5.    Gösterme (işaret) zamirleri, soyut bir kavramın yerine kullanıl­dığında gerçek bir gösterme anlamı vermez.

Aşağıdakilerden hangisi bu duruma örnek olabilir?

A)     Bu, kaç numaralı masaya bırakılacak?

B)      Şunu yeşil kristal vazoya koymalısın.

C)      Burak'ın bunu düşüneceğini sanmıyorum.

D)      Ona sor bakalım, nasıl yardım edebilir?

E)  Böyleleriyle arkadaşlık yapmamalısın.

CEVAP: C
6.     Aşağıdakilerin hangisinde soru anlamı bir zamirle sağlan­mamıştır?

A)  Nedir seni bu kadar öfkelendiren?

B)      Kıtlık hangi yılda olmuştu?

C)      Bu kadın sizin neyiniz olur?

D)      Bu akşam hangisini giyeceksin?

E)  Yaz tatilinde nereye gitmek istersin?

CEVAP: B

B şıkkında soru anlamı sıfatla sağlanmıştır. (hangi yıl)

7.     Aşağıdakilerin hangisinde, tamlayanı zamir olan bir isim
tamlaması vardır?

A)  Öğrencilerin korkusu, sınıfta kalmaktır.

B)      İnsanların çoğu, geçim derdine düşmüş.

C)      Onun içtenliği inandırıcı gelmiyordu bize.

D)      Öğrencilerin bazıları ödevlerini yapmamış.

E)  Ülkenin sorunları çözüm bekliyor.

CEVAP C

B ve d şıklarında tamlanan zamir, c şıkkında tamlayan (onun) zamirdir.

8.     Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zamir kullanılmamıştır?

A)     Bu iş sensiz nasıl yapılır?

B)      İstediğim, seni mutlu görmek yalnızca.

C)      Bugün kimse yarınlara umutla bakmıyor.

D)      Aradığım şey, işte buydu.

E)  Hepimiz bu konuda iyi niyetliydik.

CEVAP A

Zamirler yapım eki almaz. Zamir olan sözcükler yapım eki aldığında zamirlikten çıkar. Örnek olarak ben - benlik ... Benlik sözcüğü isim olmuştur. Soruda "sensiz" sözcüğü zamir değildir. B şıkkında "seni", c şıkkında "kimse", d şıkkında "şey", e şıkkında "hepimiz" sözcükleri zamirdir.

9.     Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, soru anlamı bir zamirle
sağlanmıştır?

A)    Ben ondan uzakta nasıl yaşarım?

B)     Dün kaç soru çözdüğümü biliyor musun?

C)     Dün anlattıklarımı hatırlıyor musun?

D)     Annenle birlikte nereye gidiyordun?

E)  Bu adam sabahtan beri ne dolaşıp duruyor?

CEVAP: D

A şıkkında zarfla (nasıl), b ve c şıklarında soru edatıyla, e şıkkında "ne" sözcüğü "niçin" anlamında zarf görevinde kullanılmıştır. D şıkkında ise "nereye" sözcüğü zamirdir.

10.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ilgi adılı kullanılmıştır?

A)  Yüzündeki benin aynısı, kardeşinin yanağında da var.

B)      Kaşıktaki lekelen çıkarmak için sıcak su gerekir.

C)      Ben onu değil, sizinkileri beğenmiştim.

D)      Bu, vitrindeki kemerin aynısı değil.

E)  Ellerindeki lekeleri güneşten korumalısın

11.  (I) Her söylediğimi çürütmeye çalışıyor. (II) Sözü dolandırırsam insanları etkilerim sanıyor. (III) Düşüncelerimizi değiştirebilece­ğine inandırmış kendisini. (IV) Bu davranışlar gözümüzde küçül­mesinden başka bir işe yaramıyor ki. (V) Elim kolum bağlı, onun şovunu izleyeceğimi sanıyorsa aldanıyor.

Bu parçada numaralandırılmış cümlelerin hangisinde, iyelik zamiri (adıl) kullanılmamıştır?

A) I.              B) II.               C) III.               D) IV.             E) V.

CEVAP: B

II numaralı cümlede iyelik zamiri yoktur.

12.    I. Ablacığım, şunları çok beğendim.
II. Konuşmayı kendisi yapacakmış.

III.     Siz buraya hangi cesaretle geliyorsunuz?

IV.        Onları taşıyamayacağını biliyordum.

V.         Birçoğumuzun olaydan haberi yoktu.

Yukarıdaki cümlelerde kullanılan zamirler (adıllar) ikişerli gruplanırsa, hangisi dışta kalır?

A) I.             B) II.               C)lll.                D) IV.             E) V.

CEVAP: E

1. ve 4. cümlelerde "şunları", "onları" sözcükleri işaret zamiri, 2. ve 3. cümlelerde "kendisi", "siz" sözcükleri kişi zamiridir. 5. cümlede "birçoğumuzun" sözcüğü belgisiz zamirdir.

13.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, "benim dışımdakilerin hepsi" anlamında bir belgisiz zamir (adıl) kullanılmıştır?

A)    Her birimiz onun etrafında pervane olmuştuk.

B)     Hiçbirinizin olanlardan haberi yok, neler oldu neler!

C)     Spor, çoğumuza zaman harcama gibi gelir.

D)     Söyler misin, hangimiz onun derdiyle ilgilendik?

E)  Bu, hepimizin görevi olduğuna göre işbirliği yapalım.

CEVAP: B

14.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ilgi zamiri almış bir kişi zamiri cümlenin en önemli öğesi durumundadır?  '

A)    Ben, bu sözlere aldanacak adam değilim.

B)     Senin saçının rengi, çok açık olmuş.

C)     Bunu, sana kaçıncı kez anlatıyorum?

D)     Onun yüreği bu heyecana dayanmaz.

E)  Arkadaşlarınızdan önce bizimkiler gelecek.

CEVAP: E

"bizimkiler" sözcüğü. Kişi zamiri+ilgi zamiri. Sözcük yükleme yaklaştırılarak cümlenin önemli ögesi olmuştur.

15.  "-ki" eki aşağıdakilerin hangisinde, kendisinden önceki ad tamlamasının tamlananının yerini tutacak biçimde kullanıl­mıştır?

A)    Koca adam, elindekini verip yere yığıldı.

B) Bu yılkı sorular, geçen yılınkiler gibi.

C)     Onun düşünceleri, evdekileri hiç ilgilendirmiyor.

D)     Benim derdim, onunkinin yanında hiç kalır.

E)  Herkes gülüyor sanma; sokaktakiler ağlıyor.

CEVAP: D

Benim derdim isim tamlamasıdır. Tamlananı "derdim" sözcüğü. "onunkiler" sözcüğünde -ki eki "dert" sözcüğünü karşılayacak biçimde kullanılmıştır.

16.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, altı çizili sözcük farklı bir görevde kullanılmıştır?

A)    Yoldaki kimi araçlar, buz nedeniyle durmuştu.

B)     Kimi arkadaşlar sorumluluklarını bilmiyor.

C)     Beni kimi zaman ağlarken görür, üzülürdü.

D)     D) Okumak isteyen kimi görse yardım ederdi.

E) Bu önemli haberi kimi kanallar vermedi.

CEVAP: D

D şıkkında zamir, diğer şıklarda sıfat

17.   Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi iyelik zamiri alma­mıştır?

A)  Çiçekleri salonun en güzel köşesine koydu.

B) Almanya'dan gelen halamızı karşıladık.

C)      Dün başladığım işimi henüz bitiremedim.

D)      Düşlerimin istanbul'unda onu tanıdım.

E)  Odanı düzeltip dışarı öyle çıkmalısın.

CEVAP: A

"Çiçekleri" sözcüğü belirtme hal eki almıştır.

18.   Ödevlerinizi yapmanız gerektiğini size kimse söylememeli; bu, hiçbirimizin görevi değil.

Bu cümlede, aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) İyelik zamiri           B) Belgisiz zamir          C) Kişi zamiri

D) İşaret zamiri                E) Soru zamiri

CEVAP: E

İyelik zamiri: ödevlerinizi

Belgisiz zamir: hiçbirimizin

Kişi zamiri: size

İşaret zamiri:: bu

Soru zamiri: ?

19.   (I) Bu yoksul insanlar hiç konuşmadan yürürler. (II) Kiminin sırtında bir tutam çalı, kiminin bir çuval saman vardır. (III) Birisi
bir keçi yavrusunu kucağına almıştır. (IV) Bazıları mandaları köy meydanına doğru dürtükleyerek sürmektedir. (V) Kadınların pek
çoğunun omzunda asılı bir torba içinde, küçük çocuklar uyumak­tadır.

Yukarıdaki cümlelerin hangisinde zamir kullanılmamıştır?

A) I.             B) II.              C) III.               D) IV.              E) V.

CEVAP: A

20.   Aşağıdakilerin hangisinde sözcük biçiminde zamir yoktur?

A) Onun edebiyat merakı çocukluk yıllarında başlar.

B)     Bana şiir sevgisini öğretmenim kazandırdı.

C)     "Vadideki Zambak", severek okuduğum bir romandı.

D)     Bu, sembolizmin belki de en önemli özelliğidir.

E)  Bazıları, roman yerine hikâye okumayı tercih eder.

Cevap :C

Tweet

Pin It